SEMIZLIK - NOINFEKTSION KASALLIKLAR UCHUN XAVF OMILI SIFATIDA
Abstract
Bugungi kunga kelib ortiqcha vaznli odamlarning ko'payishi tezda global muammoga aylandi va Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti (JSST) tomonidan rasman e'lon qilingan epidemiya darajasiga yetdi. Mutaxassislarning fikriga ko'ra, dunyoda semirish va unga bog'liq kasalliklardan 2,3 milliardga yaqin inson aziyat chekmoqda. JSST hisob-kitoblariga ko'ra, 1980 yildan beri dunyo bo'ylab ushbu kasallikdan aziyat chekayotganlar soni ikki baravar ko'paygan. 2008 yilda 1,4 milliarddan ortiq katta yoshli aholi (35%) OTVga ega va 11% semirib ketgan. Umuman olganda, har 10 ta katta yoshli aholidan biri semizlikdan aziyat chekmoqda. Ammo boshqa bir katta muammoni, ya’ni JSST ekspertlari bolalardagi semirishni XXI asrda aholi salomatligi oldida turgan eng jiddiy muammolardan biri deb hisoblaydi. Hozirgi vaqtda 5 yoshgacha bo'lgan 43 millionga yaqin bola ortiqcha vazn yoki semirishdan aziyat chekmoqda va rivojlanayotgan mamlakatlarda ular rivojlangan mamlakatlarga qaraganda 3 baravar ko'p. Yevropa Ittifoqida 2008 yilda 6-9 yoshli bolalarning 25 foizi ushbu kasallikdan aziyat chekgan bo‘lsa, 2010 yilda bu ko‘rsatkich 33,3 foizga oshgan.
References
Клинические рекомендации «Ожирение у детей». 2024. Михайлова Е.Г. Окороков П.Л. Петряйкина Е.Е. Таранушенко Т.Е.
«Динамика ИБС с коррекцией ЛДГ». 2023. Коракул Ташанович Советов. Азим Кенжаевич Байкулов.
«Ichki kasalliklar» 2016. A.G. Gadayev
«Индекс висцерального ожирения у пациентов с ишемической болезнью сердца, ожирением и сахарным диабетом 2 типа» 2020. Хорлампенко А.А. Каретникова В.Н. Кочергина А.М. Игнатова Ю.С.
"Obesity and its Association with Non-Communicable Diseases". WHO (World Health Organization). 2016. [WHO Obesity Fact Sheet](https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight).
"Obesity and its Relationship with Chronic Kidney Disease". 2008. Kovesdy, C. P., et al.
Journal: “Clinical Journal of the American Society of Nephrology” 10.2215/CJN.01670307
"The Impact of Obesity on Health Outcomes" 2009. Finkelstein, E. A., Journal: *Health Affairs* 10.1377/hlthaff.28.5.w822